:Muou"
"Mưỡu" Installation Exhibition

Ảnh: Thu Trần

Về triễn lãm “Mưỡu” 

Âm hưởng réo rắt của ca trù đã dẫn lối tôi đến một miền đất mà có lẽ, việc neo đậu tại đây đã phần nào giải thoát cho chính ngôn ngữ nghệ thuật mà tôi nương tựa.

Từ những làn khói mây bay lên vương vấn, tiếng ca ả đào vang vọng: “Non xanh xanh – nước xanh xanh…” của biết bao đào nương, nghệ nhân từ cụ Quách Thị Hồ, cụ Kim Đức, nghệ sĩ – tiến sĩ Bạch Vân… Chỉ nghe thôi mà cảm nhận, thẩm thấu và chẳng thể thốt nên lời. Họ đã cất lên tiếng ca bằng chính sự day dứt, khắc khoải của mình, như chính con tằm mãi rút ruột nhả tơ!

Những cấu tứ bay bổng, những thân phận ca nương từng hát cho người đầy những ánh hồng, nhan sắc rồi lụi tàn, sau cùng lại trở thành một dòng âm nhạc tuyệt thế, có tráng, có bi. Dù là ngọn cỏ, nhành cây hay bất cứ thân phận nào, trải qua những cung sâu trầm mặc, ca trù luôn giúp tôi gửi gắm tiếng lòng mình vào đó. Chính vì thế, tôi muốn hát ca trù bằng ngôn ngữ của riêng tôi thông qua hội họa và sắp đặt đương đại.

XEM TÁC PHẨM TRƯNG BÀY
"Mưỡu" Installation Exhibition (2025)

Bộ tranh giấy Dứa được tôi tự mình tìm nguồn nguyên liệu và hướng dẫn nghệ nhân làm từng tờ để tạo bề mặt phù hợp khi vẽ, đáp ứng mong muốn của từng hệ thống tác phẩm. Bộ sắp đặt kết hợp giấy và lụa với những gam màu nhẹ như nâu, phớt hồng, được khoét lỗ tạo không gian xuyên qua nhau, kéo dài và uốn lượn. Chúng gợi lên những kết nối với cụm sắp đặt hàn inox tết trên dây Dứa, tựa như một cụm kén tằm gói ghém, cất giữ những gì đẹp đẽ của câu chuyện nghệ thuật biến hóa cùng nhau.

Những âm thanh trừu tượng là những cung bậc tối giản khi tôi lắng nghe chính mình. Tinh thần nghệ thuật ấy đã dẫn tôi đến câu chuyện này, với những nhẹ nhàng, những khúc triết, những day dứt từ vẻ đẹp của ca trù mà tôi mong muốn tái hiện bằng nội tâm của mình.

Cùng với bạn diễn là nghệ sĩ Tây Phong, chúng tôi có chung một tình yêu dành cho ca trù. Câu chuyện hát nói là thứ ngôn ngữ mà chúng tôi cùng nhau chiêm nghiệm ý nghĩa trong từng con chữ của những áng thơ do các bậc tiền bối danh nhân văn hóa để lại, để sẻ chia với người thưởng ngoạn thông qua hai loại hình nghệ thuật: Hội họa – Sắp đặt và nghệ thuật trình diễn.

"Mưỡu" Installation Exhibition (2025)

Ảnh: Thu Trần

PHẢN CHIÊU HỒN – NGUYỄN DU

(Bản dịch của Bùi Kỷ, Phan Võ, Nguyễn Khắc Hanh)

Hồn hỡi hồn sao không về chứ,

Khắp phương trời không chỗ tựa nương.

Lên trời xuống đất hết đường,

Mà thành Yên, Dĩnh chớ mường để chân.

Thành quách thế, nhân dân khác hẳn,

Bụi bay, trông nhơ bẩn áo người.

Vênh vang xe cộ lâu đài,

Dứng ngồi bàn tán sánh vai Cao, Quỳ.

ĐỌC THÊM VỀ THU TRẦN